Ji çapemenî û raya giştî re!
di 25’ê Adarê di demjimêr 12.00’an de helîkopterên Skorsky yên artêşa dagirker a Tirk hewilda bikevin herêma Geliyê Kûranîş yê di nava herêma Heftenînê de. Piştî ku hêzên gêrîla bersiv da helîkopteran neçarman paşde vegerin.
- Ayrıntılar
Ji çapemenî û raya giştî re!
1. Ji roja 21’ê Adarê de hem di saetên şev û roj de li dijî Herêmên Parastinê yên Medyayê di nava sînorên herêma Zapê de, herêma Cîloya Piçuk û gondên Ertuş, Merganiş, Şifrêza û Erbîş ji aliyê artêşa dagirker a tirk bi hewan û obusan tê bombekirin.
- Ayrıntılar
Ji çapemenî û raya giştî re!
Di roja 21’ê Adarê de piştî nîvro Saet 14.00'an de li dijî Herêmên Parastinê yên Medyayê di nava sînorên herêma Heftenînê de, herêma Deriyê Dawetîya ji aliyê artêşa dagirker a tirk bi hewan û obusan hatiye bombekirin.
- Ayrıntılar
Ji çapemenî û raya giştî re!
Di 20’ê Adarê de bi şev Saet 17.00'an de li derdora gundên Bozgorê û Bêzekê yên ser bi navçeya Nisêbînê ya Mêrdînê, ji aliyê artêşa dagirker a tirk ve operasyonek hatiye destpêkirin. Operasyonê li herêmê bi şiklê kemîn danîn berdewam dikê.
- Ayrıntılar
Ji çapemenî û raya giştî re!
Cejna berxwedan û Azadiyê Newroz destpêkê bi Kawayê Hemdem Mazlûm Dogan û hemû şehîdên şoreşê wateyek nû qezenc kirî, li Rêber Apo, hemû şehîdên Kurdistan û şoreşê, gelê Kurdistanê yê fedekar û malbatên şehîdan pîroz be.
- Ayrıntılar
Ji çapemenî û raya giştî re!
Di roja 19’ê Adarê di demjimêr 15.00’an de li dijî Herêmên Parastinê yên Medyayê di nava sînorên herêma Zap'ê de, herêma Çiyayê Reş ji aliyê artêşa dagirker a tirk bi hewan û obusan hatiye bombekirin.
- Ayrıntılar
Viyan Kendal : Di serîde ez Newroz’a Serokê me, gelê me û tevahî mirovên aşîtî xwaz pîroz dikim. Newroz ji bo gelê Kurd wateya xwe yê pir girink heye. Di dîroka gelê Kurd de pêngavên pir nû avetin. Di vê pêngavê de, gel şiyar bû û çavên xwe ji rastiyê re vegirin. Kawa’yê Hêsinkar pêşengtî ji gel re kir û gelê Kurd berbi rojên azad ve birin. Pêşengtîya Newrozân her bi lehenga kir. Ji Kawayê Hesinkar heyanî kawayê hemdem Mazlum Doxan wek kevneşopekî xwe da berdewamkir. Wan pêşenga gelê Kurd bi vîn kirin, bi rexistin kirin û kirin xwedî hêz. Gelê Kurd li pey pêşengê xwe ket legera heqîqêtê û jiyanekê nûye. Ji ber ku Newroz di hundirê xwe de nûbûyîna di hewîne. Newrozâ 2013’yan jî wê misoger bibe Newroza azadiya gelê me û rebertiya me. Hemu hêvî me jî ewe ku, gelê me Newroz’a vê salê pir bi coş û bi hêztir pîroz bikin. Baweriya me ewe ku, di vê Newroz’ê de wê gelê me peyamên pir xurt bidin hemu neyarên me. Em jî wek şervanên azadiyê bi taybet jî wek jin, soz didin ku emê tu carî rê nedin ku agirê azadiyê were tefandin.
Dorşîn Garzan : Newroz roja vejînêye. Agir jî, ji bo gelê Kurd pir pîroze. Newroz roja berxwedaniya Kawa’yê Hêsinkar li hember Dehaqane. Bêguman vê berxwedaniyê xwe ji nude avkirin û xwe ji koletiyê derxistin da avakirin. Agir jî, ji bo tarîtiyê bû ronahî. Ev ronahî bû çurusk kete nava dilê mirovên azad de. Ev çurusk her çû mezin bû û bu rihê rêheval Mazlum Doxan, Rehşan, Zekiye, Bêrîvan, Ronahî hwd. ev rêhevalane bûn şopdarên Kawa’yê hêsin kar. Ji bo rumeta xwe, yê gelê xwe, ji bo jiyanek nû ne helan agirê azadiyê bi tefe. Dema tê gotin Newroz xweşik bûyîn, azadî, wek hevî, hestên mirovahîyê, afirandina jiyana nû û xwe naskirin dikeve bîramin de. Ji bo wê pêwîste em hemu xwedî li vê rojê der bikevin. Wekê hêzên YJA Star emê her tim xwe dî li dîroka xwe derbikevin, emê jî bibin şopdarên van hevalên pîroz. Wek milîtanên Rêber APO jî, em soz didin ku emê van nirxên xwe yê pîroz her tim bi parêzin. Emê her tim, di xeta jiyana rast de bimeşin û serkeftina bi dest bêxin. Ji bo em xwe bigihîjînîn ronahî û azadiya agir pêwîste em xwedî li Rêberê xwe û rêhevalên xwe yê Şehîd derbikevin û azadiya Rêberê xwe misoger bikin. Em ji bîr ne kin ku Rêberê me, em ji xewa mirinê şiyar kir. Ji bo vê yêkê di serîde ez vê roja pîroz li Rêberê me û tevahî gelê me pîroz dikim.
Ekin Devrim : Ez beriya her tiştê vê rojê di serîde li Serok APO û tevahî gelê me pîroz dikim. Newroz vegotina jiyana nû û xweşik bûyînê ye. Ji bo gelê Kurd bi taybet derketina tevgera PKK’ê Newroz bû nîşna berxwedanî, azadî, wek hêvî û serî rakirina li hember pergalên desthilatdarî, koletî û mêtingerî. Ji bo vê yê kê, di nava gelê Kurd de Newroz pir bi coş tê pîroz kirin. Çawa ku xweza dinava xwede li hember nû bûyîna derî vedike û di hûndirê xwe de nû bûyîna di hewîne, ji bo me jî azadiya xwe ji nûde afirandine. Çawa ku berxwedaniya Kawa’yê Hêsinkar, bû berxwedaniya Kawa’yê hemdem Mazlum Doxan, Zekiye Alkan, Rehşan vê çanda berxwedaniyê dan berdewam kirin, rêheval Sara, Ronahî û Rojbîn jî berdewamiya wê dan meşandin. Bêguman, ev berxwedanî bi birdozî û felsefeya Rêber APO li hember jiyana nû û azadî dayî pêşxistin de ji nû de şîn bû. Ya rastî jî, ji bo gelê Kurd her roj bu roja berxwedanî û Newroz’e. Em bi vê awayî wate didin Newroz’ê. Weke jin jî, ev roj ji bo jin jî ji nû de avakirina çanda xudawantiyê, cîvak bûyînê û li nirxên xwe xwedî derketine ye. Weke jin di van çiyayên azad de Newroz pîroz kirin di be sedema ji nû de zivrandina cewhera xwe. Wekê jinekê gerîlla, em di bêjin ku emê hemu rojên xwe bi rih û rengê Newrozê derbasbikin. Eme li wî rihê berxwedaniyê û çanda wê xwedî derbikevin û di xwe de jî bidin avakirin. Hêvî û baweriyên me ewe ku em dilê xwe her tim bi coşa azadiyê û renge Newrozê tijî bikin.
- Ayrıntılar
Nav û paşnav: Cûneyt AYDİNLAR
Navê kod: Hebûn
Cîh û dîroka ji dayikbunê: Amed- 1971 an
Dîroka tevlîbûna têkoşîne: 1991 an
Di dîrokê de cara yekem mirovahî li Mezopotamya di şaristaniyê de gav avêt, îro dîsa dixwazin Mezebotamiya bixeniqînin. Welatê Kurdistanê li derûdora dîrokeke weha dizîvirê. Zalimên ku birçiyê mirine ne, herdem li hemberî xwe berxwedanî, serî rakirin û leheng dîtine. Evin zarokên Mezebotamiya ne, wê di dîrokê de zarokên berxwedanî û serî rakirine werin bibîranîn.
Di her perçekî welatê me de, di gundan de, di herêman de; îxanet, serî rakirin û berxwedanî wê bibe dîrokek. Rolê Amedê jî di dîrokeke weha de heye. Partiyê kongrê xwe yê avakirin li vêderê lidarxistiye, di demekî kin de dibe xwediyê hêzekî mezin. Di derbeya 12 ê Îlonê ya faşîst û leşkerî de, ji bo hêviyên gelê me bitefînin, dîsa berê gelê Kurd dane mirine. Lê belê dîrok xwe dubare nake, ger dubare bike wê derewekî gelekî mezin be.
Hevalê Hebûn, di şert û mercên 12 ê Îlonê de ji dayîkbûye. Ji wê derbeya 12 ê Îlonê yê herî kêm ji wê bandor bûye û herdem li hemberî wê xebitiye ku têkoşîn bike û bertekên xwe bi rêxistin kiriye. Hevalê Hebûn zarokê mezin yê malbatê ye. Bi roxmî ku di malbata xwe de serbest mezin bûye, lê belê ticarî ji pirsgirêkên civakê dûr nemaye. Hevalê Hebûn yê dilê wî tejî welatparêzî, rêxistin hîna di temenê wî yê biçûk de bala wî dikişîne. Wî şoreşgerên kevn jî dikişand milê xwe, di pêvajoyekî ku zanebûn ketibû astekî herî jêr de, hevalê Hebûn yê xwendevan û lêgervan vê yekê bi hevalên xwe re parvedike.
Hevalê Hebûn dibistana navîn û lîseyê li Amedê bi dawî dike, di dersan de serkeftina wî û kesayeta wî ya pijiyayî di nava hevalên xwe de tê hezkirin. Lê belê dersên wî ticarî li pêşiya hestên wî yên şoreşgerî û welatparêzî negirtine. Hestên netewî çiqasî kûr dijî, mumkine ku mirov di vê mînakê de bibîne, “ em rojhilatî nînin, em Kurd têne naskirin. Hatine wextê axaftine; kêmasî ji me ye, diviya me we livêderê nepejirandibane, lê belê ew wext jî were û ev yek wê pêkwere,” çawa mamosteyên xwe bê deng kirine, weha kerha xwe ya li hemberî desthilatdariyê tîne ziman. Di wê kêliyê de dibe dengê dilê gelek hevalên xwe, gelekî bandor dike û hestên xwe yên welatparêziyê dike dilê hevalên xwe de jî.
Dîsa, di rojên rêxistinê yê girînge de misoger ji hevalên xwe dixwest ku çalakî lidarbixînin, ji bona çalakiyê hemû hêza xwe xercdikir û gelekî hewldida. Bi vê yekê moral û bawerî dida hevalên xwe. Ji hevalên xwe re weha digot “ em tiştekî jî nekin, herî kêm em sire û camên dibistanê bişkînin, em roja xwe vala derbas nakin.”
Piştî ku hevalê Hebûn lîseyê bi dawî dike, diçe ezmûnên zanîngehê. Hedefê wî yê bingehîn ne zanîngehê bi dawî bike, bibe xwediyê karekî û ji dewleta Tirk re karmendîtiyê bike, berevajî wê armancê wî ew bû ku zanebûna zanîngehê û ronakbîriya wê ji bo têkoşîna rizgarbûna netew bikarbîne û wan tevlî xebatên têkoşîne bike. Bi vî armancî hevalê Hebûn sala 1990 î zanîngeha İstenbulê ya aborî qezencdike.
Çawa tê İstenbulê bi şagirtê şoreşger û welatparêz re dikeve nava têkiliyan de. Di demekî kin de ciyê xwe di hundirê xebatên şoreşgerî de digire, tevlî çalakiyan dibe û ji xebatên ciwanan re rêbertiyê dike. Di demekî kin de bi wan taybetmendiyên xwe yên hewldayîna cewherî û têkoşer xebat gihîştina vê astê, bala herkesî dikişîne.
Taybetmendiyekî wî ya mezin jî ev bû; berxwedaniya wî ya li hemberî jiyana Metrepolan ya ketî û bi dawî bûye. Bi taybet li hemberî têkiliyên burjuvaya biçûk gelekî bi bertek bû û li hemberî vê yekê şerkiriye. Gelekî xweş rêxistin dikir. Ciwanên ku bi wan re têkilî daniye, bi qasî ku rabikin erk dida pêşiya wan, û weha ew dikişandin nava têkoşînê. Hevalê Hebûn li beramberî rexneyan gelekî dilnizim bû. Bi taybet wexta ku hevalên nû rexnedikirin, ger ew rexne ne rastbane jî, tenê ji bo hêz bide wan, jidil û bi rêz nêzdibû. Bi dilsozî û durûstî şopdarê gotinên xwe bû. Di têkiliyên xwe de bi pîvanên fermî nêzdibû, cidî, pijiyayî û bi pîvan bû, ev yek jî dibû sedema ku heval bi rêz nêzî wî bibin. Hevalê Hebûn tiştek nizanîbane, misoger heyanî lêgerîn nekiribane û fêmnekiribane, nedigot, di tiştên digot de xwe dida qenaet kirin û weha ji derdora xwe re digot. Wekîdîtir jî milê wî yê leşkerî û çalak gelekî bal dikişand. Bi dijmin re ketibû nava pevçûnê de, kesayetekî dilawer, wêrek û çalak bû.
Hevalê Hebûn sala 1993 an diçe saha Rêbertiyê. Bi perwerdeya ku di vê herêmê de dibîne, hêz li ser hêza xwe zêde dike û berpirsyariyên mezin digire ser milê xwe. Piştî ku perwerdê dibîne, carekî dîtir diçe xebatên siyasî li İstenbulê dide meşandin.
Piştî ku demekê li İstenbulê xebat dide meşandin, sala 1994 an ji milê dijmin ve dîl tê girtin. Bi roxmî ku wî bi hemû şêweyên işkencê re derbas dikin, heyanî dawiyê nûnertiya berxwedaniya PKK ê dike. Yek gotinê bi lêvnake û dibin wê işkencê de şehîd dikeve. Ji bo em xwedî li berxwedaniya wî derbikevin emê heyanî dawiyê rêka wî bişopînin.
Hevalê wî yê têkoşîne
- Ayrıntılar
Sal 1994 bû. Em yekîneyeke hevalê jin li Botanêbûn û li herêma Bestayê diman. Jixwe di zivistana sala 1993- 94 an de artêşa jinê yekemîn yekîniyên xwe didane avakirin. Di dawiya sala 1993’ yan de ji bona avakirina artêşa jinê fermana Sreokatiyê hat û her heremeke Botanê hêzên wê bi şiklê yekîneyan disekinîn. Ev yekîne hemû hatin komkirin û rêxistineke wisa hate çêkirin. Li Cûdî yekîniyek hebû, li Besta yekîneyek hebû û li Heftenînê jî du yekîneyên hevalên jin hebûn. Li Garisa yekîneyek, li Beytûşebabê jî yekîneyeke hevalê jin hebû. Di wê demê de hijmara yekîneyan pir zêde bûn. Hijmara yekîneya me ya herî biçûk bi qasî 80 ê kesî bûn. Di wê demê de li Besta yekîneyeke tabûra bi liv û lebat hebû. Em jî weke yekîneya bi tevger a Bestayê bûn. Di sala 1993’ yan de em taximeke hevalên jin hebûn. Di şer de tecrûbeyên me çêbibûn. Lewra taxima parestinê ya biryargeha Botanê û hevalê jin ji qadên dîtir jî hatibûn, me xwe weke yekîneyeke bi tevger birêxistin dikir. Me di zivistanê de zêdetir perwerde didît. Çi di hêla bîrdozî û jiyanî de be, çi jî di hêla rêxistinî de be. Piraniya xwe em li ser armencê avakirina artêşê disekinîn. Çima artêşa jinê hate avakirin? Armenc ji avakirina artêşê çi ye? Mirazê Serokatî ji avakirina artêşa jinê çi ye?
Di çarçoveya dahûrandinên Serokatiyê yên li ser artêşbûna jinê, me perwerde didît. Em hemû hevalên jin bi coşeke mezin û bi heyecaneke mezin me xwest em fêhimbikin û di piratîkê de gavên saxlem bavêjin. Li ser vî esasî ji bo beharê me xwe amede kir. Li hemû qadan hevalên jin di mijara artêşbûna jinê de xwedî heyecan û kêfxweşiyekêbûn. Rexmê ku di derbarê artêşbûna jinê de fêhimkirineke zêde nebû û kêmahiyên me hebû jî lê dîsa ew heyecan dihate jiyan kirin. Ji ber ku mijar ji me re nû bû, dihate gotin: Emê çawabikin?
Di buharê de em çawa ketin piratîkê de, oparasyonên dijmin jî bi awayek pir berfereh destpêkirin. Li Gabarê oparesyonên dijmin destpêkirin. Ji ber wê jî ev yek ji bo me hevalên jin tecrûbeya yekem bû. Hêzên jin ji bo ku derbekê nexwin, me li hemû qadê hevalên jin bişiklê taximan bi cîhkirin.
Berê şêwazê tevgerkirina me manga bûn. Lê belê di wê demê de me terzê tevgerkirina xwe guhart û me kirin taxim. Di şer de tecrûbeyên hevalên jin jî hebûn. Lewra yekîneyên xwe belav nekirin. Me jî weke sê taximan bi hev re tevger dikir. Taximeke me bi tabûra bi tevger re berbi erkekî ve çûbûn. Em du taximê mabûn jî, hijmara me 57 kes bûn. Em jî li herêma Besta diman. Ji cihê me re digotin Mêrgamar. Em li wê qadê disekinîn û tu hêz jî nêzî me nebûn. Tenê hêzên biryargehê bi qasî çar demjimêran dûrî me bûn. Hêzên dîtir pir ji me dûrbûn. Lewra erkê me ew bû ku ji bo dijmin nekevê qadê de em parestina qadê bikin. Me xwe ji bo çalekiyên xweser jî amededikir. Cihê ku em lê diman hedefê dijmin ê herî nêzî me gundê cerdevananbû. Ji wan re digotin çetê Osiyan. Ew pir harbûn û erdîngariya qadê baş nasdikirin.
Di payîzê de hevalan bi giştî gundê van cerdevanan dorpêç kiribû. Ango berî ku em pilanê çêbikin û çalakî li ser wan bikin, dorpêç kirina Osiyanê pêk hatibû. Vê dorpêçê bi qasî deh rojan dewamkir. Hevalên jin jî, di vê dorpêçkirinê de cîhê xwe digirtin. Ji ber vê yekê me digot: Pêwîst e em derbekê teqez li wan çetan bixin. Van cerdevanan li hemberî gerîla û şoreşgeran gelek bi xirabî tevdigeriyan. Ji ber wisa pêwîst e em derbekê li wan bixin. Em bi vê çalakiya xwe pir bi israr û bawerbûn. Di heman demê de hedefên nêzî me ew bû. Herêma Mêrgemarê devereke xwediyê daristanên pir geşbû. Te ji daran nikarîbû tevgerê bikî. Cihê ku em lê diman pir tarîbû ji lewra te nikarî di nav de bimeşî. Lê belê cihê ku ew lê diman wisa nebû û rûtbû. Pir caran hevalê biryargeha Botanê em şiyar dikirin û digotin: Heval dibe ku ew çete carekî werin nobedarên we bidest bigrin û hûn qet bi xwe jî nehesin.
Me jî dixwest ku berî ew werin derbê li me bidin em derbekê li çetê Osiyan bixin. Em rabûn me di nava xwe de nîqaşkir, me got ka emê bi çi awayî biçin ser wan. Ji ber ku çûyîna ser wan ewqasî hêsan nebû. Di payîzê de em weke 6 tabûran çûne ser wan de û çalakî lidarxist. Niha jî em yekîniyekî hevalê jinin, lewra pêwîst dike em baş keşif bikin û xwe amedebikin. Ji ber ku ev çalekiya me ya xweser a yekem e û pêwîst e em wendahiyan nedin.
Pêre jî derdê me ew bû; yekîniyên hevalê jin yên xweser nû hatibûn avakirin. Ji ber wisa pêwîst e em bi serkeftî vê çalekiyê bikin. Çi di hêlê jiyanê de be, çi di hêlê çalekiyan de be û çi jî di hêlê taktîkî de be her tim pêşengî ji yekîniyên bi tevger tê xwestin. Ev erk û misyon ji me dihate xwestin û pêwîst e em di qadê de vî erkê xwe bi cih bînin. Erkekî mezintir ji yekîniyên me yên hevalê jin dihate xwestin. Ji ber ku artêşbûna hevalê jin nû hatibû avakirin. Me çend caran komên keşfê derxistin. Piştre me dît ku du girê wan hene. Wan cerdevanan jî mîna me ji bo parastinê gir digirtin. Pezê wan jî hebû û dema ku dihatin bêriyê û pezên xwe didotin, ji tirsa re, berya her tiştî nobedarên xwe derdixistin. Bêrî jî bi wan re dihatin. Bêrîvana li wê derê pezên xwe didotin. Hişedarê wan jî BKC û MG-3 bi xwe re datanîn li serê gir û bi wî rengî paristina xwe dikirin. Heta ku şivanê wan cesaret dikin ku werin ber sewalê xwe. Me jî pîlan kir ku em êrîşê ser wan hişedarên ku têne parestina pezdikin, bikin. Du gir digirtin, yek jê dûrbû û nêzî gundbû, lê yek jî weke bereya pêşbû û henekî ji gund dûrbû. Girê ku digirtin biçûkbû, derdorê wê vekirîbû û zozanbû. Lê belê buharbû û giya digihişte bedena mirovan.
Me keşfa xwe kir, carna hijmara wan zilamên ku dihatin ew gir digirtin deh kesbûn û carnan jî kêmtirinbû. Me ji xwe re digot ev hedefekî baş e. Me ji nêz ve keşfa wî girî kirbû û me pîlankir ku em bi şev xwe têxin hindirê gir de û em xwe di cihê saxlem de veşêrin. Dema ku cerdevan hatin serê gir û ji beriya ku bighîjin serê gir, wê demê emê li wan bixin. Me pêre parestina hevala jî amedekiribû.
Di berbanga sibehê de û di demjimêr 3’yan de me keşfa xwe temam kir. Mangekî hevalê jin ji bo çalakiyê hatibûn amade kirin. Yekîneyeke hevalên jin jî di parestina wan de bû. Me taximek danîbû parestina fereh û bi vê awayi heval ji cihê çalekiyê hetanî cihê me, di hindirê çeperan de birêzkirîbûn. Cihek hebû nêzî cihê çalakiyêbû, me jî li wir çalakî bi rê ve dibir.
Heval çûn û cihê xwe girtin. Bi rêya bêtêlê danûstendina me bi hevalan re hebû. Hevalan ji me re digotin: Me cihê xwe girtiye. Em ketibûn nava tirsa ku çete wê rojê neyên. Eger ku neyên em nikarin lêbixin. Ji ber hedefê me ne sabitbû. Piştre me dît hîç hedefê xwe şaş nekirin û di demjimêr neh û nîvan de çete ber bi cîhê xwe ve hatin. Di pêş de heyanî ku nêzîkî girbûn bi maşînê hatin. Piştre peyabûn û çûn ku herin serê gir. Piştî wê maşînê maşînekî dîtir jî hat. Ew maşîn tijî bêrîvan bûn, ji bo dotina pez hatibûn. Hîna bêrîvan peya nekiribûn, me îşaret da hevalan. Me got: Di wê maşîneya dîtir de bêrîvan û bi tevê wan jî zarok hene, bila agahiya we he be, hişyar bin hûn li medeniyan nexin. Di destpêkê de wê çete werin serê gir. Ev rabûn ber bi tepa ve çûn, ewan jî mîna me diçûn çalekiye û wekî me tevdigeriyan. Wekî du baskan tevger dikirin, çar bi çar çûn û du kesan jî parestina wan dikirin. Li ser milê wan BKC hebû.
Ew gava nêzî hevalan bûn, di navbera wan û hevalan de çar gav mabûn, wê kêliyê hevalan li wan xistin. Dema ku dengê çekan hat, ev çete wekî hovan, hema ketin nava tevgerê de. Heta jinên wan jî ji tiştekî neditirsiyan. Carekê dema ku heval çalekiyê li ser wan dikin, jinê van çetan jî bi çek û bi pêlavan êrîşî hevalan dikin û li pey hevala dikevin. Hevala dema ku li wan xistin du kesan parastin dikirin, van herduyan xwe teqle kirin û xwestin parestinê bikin. Pêre jî jin û zarokên wan hemû ketin nava tevgerê de. Qîreqîra wan bilindbû. Me rabû ji hevalan re got: Xwe bikşînin û neçin ser wan çekan û neyînin.
Piştre me bi rêya cihazê ew guhdar dikirin, kuştî û birîndarê wan çêbibûn. Ango zerar dîtibûn. Lê belê ev çalakiya me ya xweser bi serkeftî derbasbû. Berê jî destê wan di xwîna hevalan de hebû. Di wê demê de derbekî wisa li Osiyan xistin, ji bo me serkeftinek bû û pêwîstbû ev çalekî werê kirin. Dema ku hevala xwe paş de kişandin, ewan jî dane pey hevalan û bi rêya bêtêlê dizanîbûn hevalê jin birêve dibin û ê ku ev çalekî kirine tev de hevalên jin in. Ji ber wisa li ser bêtêlê pir gotinên xirab ji me re digotin. Van çeteyan bêtêla xwe dabûn jinên xwe û jinê wan digotin: Em werin emê xortê we bibin, behsa hevalê xort dikirin. Me jî bersiva wan ne dida.
Piştî çalakiyê me kemîn avête pêşiya wan. Me jî dixwest ku ew werin û em derbekî dîtir jî li wan bixin. Pevçûnê hetanî êvarî dewamkir, heval jî bi wan re ketibûn nava pevçûnê de. Lê belê dema ku dîtin ji bin kontrolê de derketine vegeriyan. Bê ku dijmin derbikevê heremê, roja dîtir piştî çalakiyê, hêzên dijmin jî anîn û dest bi operasyonê kirin. Lê belê ji herema xwe derneketin û nêzî qada ku em lê diman nebûn.
Ev çalakî ji bo me serkeftineke mezin bû, ji ber ev çalakiya xweser a yekem bû. Piştre ji rêveberiya qadêre tekmîl hate dayîn û hate gotin: Hevalên jin bi serê xwe li hemberî çetê Osiyan çalekî kirin e. Evî jî bandorekî mezin li ser heremê û li ser hemû hevalan kir û herkesî ji me re got: Em ditirsiyan ku ew çete derbekê li yekîneya we bixin, lê belê hûn berî wan ketin tevgerê û we çalakî kir.
Hevalên jin ev çalakî bi serê xwe kirin. Ev çalakî di buhara sala 1994 ê de hate kirin û yekîneya şehîd Mizgîn ev çalakî kir. Hinek ji wan hevalan hîna saxin û hinek ji wan hevalan jî şehîd ketine. Hevala Rewşen hebû. Ev heval ji Rihanîkê bû. Hevala Rojda jî ji Şirnexê bû. Hinek ji wan hevalan niha cihê xwe di xebatê YJA STAR de digrin. Ev çalakî arîşen (moral), coş û baweriyeke pir mezin bi jinê da qezenc kirin.
Sozdar Evesta.
- Ayrıntılar
Di jiyana Gerîla de nasnameya qehremantiyê xwedî cihekî teybete û gelek hevalên ku bi qehremantî şehîd ketine, bi hebûn û jiyana xwe di nava refên Gerîla de û li ser rûpelên dîroka mirovahiyê evsaneyên zindî xêzkirine. Ji bona vê yekê pirtûka destaniyê ya bizava PKK’ê xwedî dîrokekî şanaze û mîna wê di dîroka mirovahiyê de nehatine jiyankirin. Ji ber ku qehremanên PKK’ê xwedî nasnameyeke cudane û ji mirinê jiyanê diefirînin û heyanî dawiyê bi jiyana xwe û berxwedana xwe cihê xwe di nava rûpelên dîrokê de girtine û gelek destanên bi xwîn û vîna xwe ya azad ji dîrok û vejîna gelê Kurd re kirine mal. Ji ber vê yekê dema ku mirov li ser qehremantiya PKK’ê dipeyive, wê demê ne pênûs û ne rûpel têra vê qehremantiyê dikin. Ji ber vê yekê dema ku serok APO dibêje bizava me bizava şehîdane. Ev yek rastiya vê yekê bi rengekî baş dide xuiyakirin. ji ber ku tenê şehîd dikarin bibêjin me erkê xwe bi cih aniye. Ji ber ku wan heyanî dilopa xwîna xwe ya dawiyê ji bona azadiyê şer û tekoşîn dane meşandin. Ji ber ku van şehîdan û bi rengekî bê sînor jiyana xwe tev fedayî gelê xwe û azadiyê kirin û gaveke tenê jî li ser riya azadiyê bi şûn ve neavêtine. Ji lewra, em dikarin bibêjin ku gihiştina me heyanî van rojan, bi hemû guhertin û veguhertinên heyî bi saya tekûşîn û cangoriya van şehîdên pakrewan hatiye avakirin.
Em di sal 1994’ê de bûn û li seranserî Kurdistanê oparisyon li her deverî lidarbûn. Ango mîna ku li hemû qadan dijmin dest bi oparisyonan dikirin, li qada Cûdî jî oparisyonê destpêdikirin û di nava opersyona ku li Botanê dihate birêvebirin, giraniyekî mezin dikete li ser milê qada Cûdî. Ji ber ku Cûdî xwedî hin taybetmendiyên cuda ye. Ev taybetmendî çi bûn gelo? Weke ku tê zanîn herema Cûdî dikete sînorê Tirkiya, Sûriya û Îraqê û çiwîn û hatinên me piranî bi riya Cûdî dihate çêkirin. Herwiha ji destpêka şerê me yê çekdarî ve, her tim Cûdî cihê xwe wekî biryargehekî girîng ji bona şerê dihate meşandin digirt. Herwiha, Cûdî mîna navika hemû heremên me yên din bû. Ji ber vê yekê, gelê me yê li Botanê bi giştî û yê li Cûdî bi taybetî gelekî welatparêz bû û bi dil û canê xwe piştgiriya şoreşê dikirin. Ji ber vê yekê dijmin cih û girîngiya Cûdî baş derxistibû zanebûnê û ji bona vê yekê her tim li vê qadê oparisyon didane meşandin. Lwra ez dixwazim li ser oparisyona li herêma Cûdî dihate meşandin rawestim û dersên ku mirov jê derxîne bi we azadîxwazên hêja û bi romet re parvebikim.
Sala di navbera 92-93’an de bû, em li qada Botanê diman. Yekîneya me jî ji her milî ve xwedî liv û lebatekî serbestbû. Di wê navberê de, gelek gundên girêdayî me li qadê hebûn û di gelek dibistanan de, me wane didane zarokan. Hêzên dijmin jî bi wî awayî nedikarîn têkevên wan gundan de. Lê car caran hin êrîşên bi balefiran dikirin, belê bê encam bûn. Piştî wê û di sala 93’an de, dijmin amedekariyên xwe dikirin, hêza xwe komî ser hev dikir û dixwest ku rê li pêşiya pêşketina şerê me bigr e. Jixwe di wan salan de em di êrîşê de bûn û dijmin jî di rewşa parastinê de bû. Beriya ku em şer derbasî bajaran bikin, dijmin dixwest ku rê li pêşiya me bigr e. Di vê çerçoveyê de him di warê leşkerî û him jî di warê şerê taybet de, dijmin amedekariya şerekî mezin û berfireh dikir. Ji ber vê û di serî de wê demê girtin Partiya Kurdan ya fermî DEPê û hemû nûnerên Kurdan yên ku cihê xwe di parlementuyê de digirtin û henek ji wan jî derxistina derveyî welat. Herweha sîstema cerdevaniyê jî ji nûve rêxistinkirin û bi gelek dewlet û hêzên derve re ketina nava peyman û hevkariyan li dijî me. Herweha tevahî ragihandin û çapemeniya me desteserkirin, ev hemû heweldan bi hemû leza xwe dihatin meşandin. Siloxana dijmin jî wê demê jî ev bû “Yan emê wan biqedînin, yan emê biqedînin!”
Di destpêka sala 1994’an de û biawayekî bê rawestandin, êrîşên ezmanî dihatin meşandin û li her derî oparisyon bi rêve diçûn. Di meha Çile de oparisyonên berfireh li Gabar, Cûdî, Zagros û gelek cihên din jî bi artêşa taybet dihatin meşandin. Lê her tim jî leşkerê Tirkan di van oparisyonan de bi bindiketin û derbeyên mezin dixwarin. Jiwan dijmin di van oparisyonan de, çi encam bi dest nedixist û di her oparisyonekî de bi sedan wendahî didan û piştî ku hêzên wan tarûmar dibûn bi şûn de dizivirîn û ji kiryarên xwe poşmandibûn. Lê wan ev oparisyon mîna ezmûnan(imtîhanan) li dardixistin û amedekariya wan ya bingehîn ji bona demsala Buharê bû.
Ji ber vê yekê dijmin di 28’ê Adarê de dest bi oparisyonekî li Gabarê dikir û di destpêkê de bi balefiran li gundên Gabar û Cûdî xistin. Di encamê de hin gundî şehîd ketin û piştî wê bi hêz û teknîkeke xurt di 4’ê Nîsanê de dest bi oparisyonê kirin. Armencê wan ew bû ku me ji Botanê derxînin. Oparisyon bi qasî sê rojan berdewamkir, lê ji ber ku me çerçoveya oparisyonê dizanî, me xwe ji qadê paş de kişand. Ji ber ku hejmara hêzên me pirbûn û di warê gerîlatiyê de jî ewqasî ne xwedî tecrubebûn. Pir zehmet bû ku em bi vê hêzê di nava dijmin de bimînin û şer bidin meşandin. Em ji Gabarê derbasî Çiravê bûn û ji wir jî, em derbasî Garisa bûn. Li wê derê jî me hêzên xwe yên heyî ji nûve birêxistinkirin û bi şiklê taximan careke din em vegeriyan Gabarê û me dest bi çalakiyan li ser dijmin kir.
Fermandarê biryargeha Cûdî yê wê demê hevalê Cuma Bilikî bû. Di serê meha Hizêranê de hevalan agir hilkirin û li ser vê yekê kobrayên djmin êrîşkirin ser hevalan. Di wê navberê de hevalê Cuma şehîd ket û bi şehadeta hevalê Cuma re gelek tişt hatin guhertin. Ji ber ku şehadeta hevalê Cuma bandoreke xwe ya mezin li ser hemû hevalan da çêkirin. Herwiha di demeke wisa de, peyda kirina fermandarekî din yê ku heremê û taybetmendiyên wê nasbike û di wê demê de pir zor bû ku were dîtin.
Di encamê de ez ji bo vê wezîfeyê hatim erkdarkirin. Ji bona wê ez wê gavê derbasî qada Cûdî bûm. Lê hîn bandora şehadeta hevalê Cuma li ser hevalan hebû û diviyabû ku em amedekariyên pir bilez li hemberî oparisyonan bikin. Lewra me biryar dabû ku em Cûdî zû bernedin. Ango çawe me heremên din zû berdan, em ji bona qada Cûdî wisa ne dihizirîn û herî kêm mehekî be jî, pêwîstbû ku em li ber xwe bidin.
Ji lewra me di destpêkê de hêzên xwe yên giran ji qadê derxistin û me li hin deveran mayîn çandin, li hin lûtkeyan jî me çekên giran bi cih kirin. Di wê navberê de, gundiyên welatparêz yên ku dixwestin derbasî Başur bibin hatin derbaskirin. Hejmara hevalê wê demê li qada Cûdî diman bi tevî milîsan nêzî 600 hevalî bûn. Ji ber wê yekê me 200 heval şiyandin milê Başur.
Dijmin her roj erîşên ezmanî li ser me dikirin û me jî çalakî li dijî hin kozikên ku dijmin lê bi cih dibû lidarxistin. Heme bibêje her roj çalakî hebûn û ji aliyekî din ve jî, me amedekarî dikir ku ji berya oparisyon derkeve em derbeyekî lêbidin. Ji ber ku qada Cûdî ji bona me û ji bona dijmin jî cihekî xwe yê cuda hebû û dijmin her dem dixwest ku Cûdî têxîne destê xwe de û nehêle ku hêzên gerîla lê bi cih bibe. Ji bona wê yekê, çavê hemû kesî li ser Cûdî bû. Dijmin jî lez dida xebatên berhevkirina istixbaratan û bi amdekariya cerdewan û leşkeran haziriyê xwe yên oparisyonê dikirin.
Lê kêmasiya me ya herî mezin jî ew bû ku me bawer nedikir ku dijmin têkeve Cûdî. Ji ber ku tu caran dijmin neketibû Cûdî û vê yekê jî, dihîşt ku em pir zêde nekevin di nava şik û gomanan de. Ji ber ku me dijmin baş nasnedikir. Lewra ji berya ku mirov bikeve di hindirê şer de pêwîst e ku mirov dijminê li beramberî xwe baş nas bike û dijminê li hemberî xwe cidî bigre. Lê ya rast ew bû ku me wê demê dijmin cidî girtiba.
Herçiqasî dijmin xwedî hêz û teknîkeke mezin û bihaziriyên bê sînor dihate ser me, lê ruxmê vê yekê jî, gelek wendahî di qada şer de dan û bi zor û bela xwe ji nava destê me xilaskir. Lê li gorî vê yekê û herçiqas ku amedekariyên me yên ewqasî tûnebû jî. Lê Ji aliyê din ve jî, heremparêzî (bölgecilik) di nava hevalan de li pêş bû û herkesî herema xwe diparastin û girêdanên di nava hevalan de jî, li gorî wê bi rê ve diçûn. Lê piştî wê bi salan hemû hevalên wê demê derxistin zanebûnê ku hizrandin û şêweyê tekoşîn û şerê wê demê ji gelek milên xwe ve xwedî gelek kêmanî û şaşîtiyan bû û pêwîst e li gorî vê yekê mirov heneke din ji bona giştî bifikre.
Dijmin demeke dûr û dirêj nexşe û amedekariyên mezin li ser Cûdî kiribûn. Li gorî vê yekê dixwest ku derbeya herî mezin di Cûdî de li me bixe. Ango encama hemû operisyonên ku tê de binketî û wendahiyên mezin dayî, ji vê qadê bigre. Oparisyon li heremên din jî dirêj domkirin û dijim hin dever xistin bin destê xwe de. Lê piranî cihên mayî hemû di destê me de bûn. Li gorî vê yekê jî, pêlên oparisyonê hêdî -hêdî xwe dighandin Cûdî jî.
Di şeva 19’ê Tîrmehê de dijmin dest bi bombardûmanê kir û bê rawestandin bi şev û roj bi kobrayan û balefiran êrîşî ser me dikir. Xwesteka dijmin ew bû ku derûniya hevalan tevlîhev bikin. Hejmara hêzên Dijmin ên ku cihê xwe di wê oparisyonê de digirtin, drdorî 30.000 leşkerî bû. Jixwe oparisyon bi biştgiriya her corê teknîkê bi rê ve dimeşî. Li beramberî vê yekê û ji bona ku em bi hijmarên mezin nebin armenca teknîka dijmin, xwe li gelek basik û eniyan belavkir. Ji ber ku şêwazê şerê me li gorî şerê gerîla bi rê ve dimeşî, vê yekê hemû teknîka dijmin bikartanî valederdixist. Bi vî halî û heyanî sê rojan dijmin nedikarî bi pêşde wer e. Di şeva 24’ê Tîrmehê de dijmin xwest ku bi hilkopteran hêzên xwe yên taybet daxîne cihên bilind, lê ev hewldan jî hemû vale derketin û hevalan derbe li pey derbeyê li wan dixistin. Di wan şer û pevçûnan de gelek kuştî û birîndarê dijmin çêdibûn. Lê ruxmî vê yekê jî, dijmin hîç behsa windahiyên xwe nedikirin.
Êdî armanca dijmin a sereke tûnekirina me bû. Li ser vê yekê, kordîneya giştî (heval Cemal) ferman da me ku em hêzên xwe bi awayekî saxlem vekşînin Heftenînê. Ji xwe di nava Cûdî û Heftenînê de nêzî 5 demjimêran hebû.
Leşkerên dijmin wê çaxê perîşan bûbûn û ji hal ketibûn. Li ser vê yekê, fermandarê hêzên dijmin (Hesen Kondakci) gelek leşker ji tabur û heremên din anîne cihê oparisyonê. Jixwe heta wê demê me çi windahî nedabûn. Lê dema me biryara xwevekşandinê da, wê demê dijmin cihê me yê derbasbûnê, ango xeta Zêrînger girtibûn. Ew xet jî ji bona me gelekî girîng û stratîjîk bû. Piştî ku dijmin ew xet girt, vekşandina me ya Heftenînê jî gelekî zehmet bû. Dijmin çembera xwe pir teng dikir û li her derî tang bi cihkiribûn. Hêzên me bê xew û birçî mabûn û gelekî westiyayîbûn. Ji ber van sedeman hin windahiyên me çêbûn. Di van windahiyan de kêmasiya fermandarên me jî hebû. Piştî ku vekişîna Heftenînê zehmet bû, êdî me biryar da ku em li ser gelek baskan belavbibin û derbasî heremên din bibin. Li gorî vê yekê, me însiyatîfa xwe da meşandin, heyanî ku me hêzên xwe bi awayekî saxlem ji nava çember û oparisyonê derxistin. Ango armanca me vale derxistina êrîşên dijmin bû. Ew jî bi kêmkirina hêzên me yê li Cûdî bû. Ji ber ku 400 heval ji bona cihekî weke Cûdî pir zêdebû û li gorî wê, encax 100 heval bikariba li wir şer bike û cihê xwe li wêderê bigre. Jixwe gerîla şerê xwe bi yekîneyên biçûk dide meşandin û li gorî vê yekê ji her milî ve êrîşî ser hêzên dijmin dike. Ango ta ku bikaribe bi hesanî di nava dijmin de tevbigere û xwe veşêre û li dijmin bixin. Herwiha bi yekîneyên biçûk, mirov dikare li hemberî êrîşên dijmin jî xwe biparêze û dijmin vale derxîne.
Di wê oparisyonê de bi giştî 19 hevalên me şehîd ketin. Piraniya şehadetan jî di dema xwe vekşandinê de çêbûn. Piştî xwevekşandinê me ji nûve hêzên xwe di berçavan re derbaskir û em bi hêzên biçûk careke din vegeriyan Cûdî û me li se dijmin dest bi çalakiyan kir.
Di encama vê oparisyonê de, gelek gund jî hatin valekirin, hin ji miletê li wan gundan bi cih dibû hatin aliyê me û derbasî başur bûn; lê hin jî derbasî aliyê dijmin bûn. Bi vî rengî têkiliya me bi gel re qut bû. Jixwe gundiyên ku di cihê xwe de mayîn hemû girêdayî dijminbûn. Herwiha, têkiliya me ji bajaran jî qutbû û rê ji bin hakimiyeta me derketin. Van mercên nû, hêzên me xistin nava tengasiyên ku em jê re ne amedebûn. Lê gerîla xwe li gorî hemû mercên zehmet xwe bi tevgerdik e. Belkî em dîse jî, li Cûdî man. Lê ne wekî berê, diviyabû ku em di destpêka sala 1994’an de derbasî pêngaveke nû bibin û şêwazê çalakiyên nû biafrînin. Lê dijmin ji beriya me ketibû nava tevgerê de û hemû rê li pêşiya me girtibûn.
Dijmin di wan oparisyonan de ne gihişte armanca xwe û hemû hewildanê wî bê encambûn û vala derketin. Herwiha di nava hemû herem û hêzên me de hevkarî û piştgirtineke pir xurt derdikete holê. Ku dijmin giraniya xwe bide ser heremeke me, wê demê hemû heremên me yên din wê bi hevre çalakiyan li hemberî dijmin li cihên din jî li darbixin, ta ku barê wê heremê sivik bibe. Nimûne dema ku dijmin êrîş bire ser Gabarê. Hêzên me yên Cûdî, Besta û hêzên din bi hev re bûn yek û bi çekên giran û bi hêzeke mezin Şirnex xistin nava çemberê de. Vê yekê jî hîşt ku dijmin gelek hêzên xwe ji Gabarê vekşîne Şirnexê. Dema ku dijmin derbasî Cûdî bû hemû hevalên li qadên din dimînin jî, li hemberî dijmin ketin nava şer û pevçûnê de. Ango kordîneyekî di nava hêzên me de hebû, vê yekê jî oparisyon vale derdixistin.
Dema ku behsa oparisyona 94’an ya li ser Cûdî tê kirin, divê ku mirov behsa qehremantiya hevalê Behadîn bik e. Hevalê Behadîn (ji rojavayê Kurdistanê) li gel 4 hevalên din, bi komployekî wê gavê ketibûn destê dijmin de. Di nava van hevalan de heval Yilmaz jî hebû, ev heval cîgirê min bû. Dijmin işkenceyên hovane li van hevalan kiribûn, lê hevalan çi tişt ji dijmin re negotibûn û îxanet qebûlnekiribûn. Di dawiyê de, heval Behadîn ji dijmin re dibêje ku cihê erzaq û teqemeniya hevalan dizanê û dixwazê nîşanî wan bide. Wisa jî, heval Behadîn li gel hin serleşkeran diçe Cûdî. Heval Behadîn li gelek deran berê mayîn çandibûn û cihê wan baş dizanîbû. Wisa jî, dijmin dibe ser mayînan û him bi xwe de û him jî, bi wan de diteqîne. Çend serleşker wê demê têne kuştin. Di kesayeta heval Behadîn de, êrîşa dijmin vale derdikeve. Qehremaniya heval Behadîn li seranserî Botanê, dibû sembola berxwedaniyê ji bona qada Cûdî bi taybetî û ji bona hemû hevalan.
Rê hevalê tekoşînê
- Ayrıntılar